Specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze specjalistycznym przygotowaniem zawodowym.

Pomoc w formie specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, przysługuje:

1. osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymagają pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona (art. 50 ust. ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej),
2. osobie, która wymaga pomocy innych osób, a rodzina a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni, nie mogą takiej pomocy z różnych przyczyn zapewnić (art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej).

Podstawa prawna:
Art. 50 ust. 1, 2, 3, 4 i 7, art. 96 ust. 1, 2 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej (Dz. U.z 2023r., poz. 901 ze zmianami), rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005r. (Dz. U. z 2005r., Nr 189, poz. 1598 ze. zmianami) w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych.

Wymagane dokumenty:
Pisemny wniosek osoby ubiegającej się o pomoc w formie specjalistycznych usług opiekuńczych oraz inne dokumenty wskazane przez pracownika socjalnego.

Koszt jednej godziny specjalistycznych usług opiekuńczych wynosi 27,91 zł.

Opłaty:
Wniosek oraz załączniki nie podlegają opłacie skarbowej.

Termin i sposób załatwienia:
Wydanie decyzji administracyjnej poprzedzone jest przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego. Wywiad środowiskowy przeprowadzany jest w miejscu zamieszkania lub miejscu pobytu osoby - rodziny, ubiegającej się o pomoc usługową. Wywiad przeprowadzany jest w terminie 14 dni od daty otrzymania informacji o potrzebie przyznania świadczenia lub o zmianie sytuacji osobistej, majątkowej osoby lub rodziny korzystającej ze świadczeń społecznych. W sytuacji wymagającej bezzwłocznego przyznania świadczeń wywiad przeprowadza się nie później niż w ciągu 2 dni od daty powzięcia informacji.
W decyzji o przyznaniu świadczeń w formie specjalistycznych usług opiekuńczych określa się ich zakres, okres, wysokość odpłatności, którą ponosi świadczeniobiorca, bądź też przyznaje się te świadczenia nieodpłatnie.
Zakres usług musi być dostosowany do indywidualnych potrzeb osoby.
Gmina może odmówić pomocy, jeżeli w trakcie wywiadu środowiskowego, okaże się, iż rodzina osoby wymagającej opieki, jest w stanie sama zapewnić pomoc osobie bliskiej.

Zasady odpłatności za świadczone specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi:
Obowiązek zwrotu wydatków poniesionych na świadczenia z pomocy społecznej spoczywa na:

1. osobie i rodzinie korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej,
2. spadkobiercy osoby, która korzysta ze świadczeń z pomocy społecznej – z masy spadkowej,
3. małżonku, zstępnych przed wstępnymi osoby korzystającej ze świadczeń z pomocy społecznej w wysokości przewidzianej w decyzji dla osoby lub rodziny korzystającej z pomocy społecznej.

W pierwszej kolejności do zwrotu wydatków za świadczone specjalistyczne usługi opiekuńcze zobowiązane są osoby samotnie gospodarujące i ich rodzina.
Nieodpłatnie usługi przysługują świadczeniobiorcom, których dochód na osobę i na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty kryterium określonego w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o pomocy społecznej.

Rodzaje specjalistycznych usług opiekuńczych:
Rodzaje specjalistycznych usług opiekuńczych określone zostały w § 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych. Są to:

1. uczenie i rozwijanie umiejętności niezbędnych do samodzielnego życia,
2. pielęgnacja - jako wspieranie procesu leczenia,
3. rehabilitacja fizyczna i usprawnianie zaburzonych funkcji organizmu w zakresie nieobjętym przepisami ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2021r., poz. 1285 ze zmianami),
4. pomoc mieszkaniowa,

Rodzaj i zakres specjalistycznych usług opiekuńczych dla każdego klienta należy ustalać w
porozumieniu z lekarzem specjalistycznej opieki zdrowotnej w myśl art. 8 ustawy o ochronie zdrowia psychicznego i zgodnie z powołanym rozporządzeniem.

Tryb odwoławczy:
Od decyzji administracyjnej stronie przysługuje odwołanie, które wnosi się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Szczecinie w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.
Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu, który decyzję wydał.